Recenzja książki „Córka nazisty” M. Czornyj
Kolejny miesiąc, kolejne wyzwanie na lubimyczytac.pl. Tym razem mój wybór padł na książkę, o której było dość głośno to po pierwsze. Po drugie była ona na mojej liście do przeczytania.
Główną bohaterką jest
kobieta w podeszłym wieku, Greta. Osiemdziesięcioletnia kobieta, chora na
Alzheimera. Choroba jest w pewien sposób dla niej zbawienie, nie chce pamiętać
przykrych i brutalnych dla niej spraw. Nie chce pamiętać dzieciństwa, które
spędziła w okolicach obozowych murów, ale również o swoim ojcu, który był
hitlerowcem. Uważa, że nosi w sobie gez zła, a nie chce wcale o tym pamiętać. Swoje
wspomnienia przekazuje swojej terapeutce Alicji. Powtarza ona te same historie.
Jednak staje się coś niespodziewanego. Do rąk Grety trafi pamiętnik. Ten pamiętnik
należał do kogoś, kogo główna bohaterka znała. Dotyczył on lat wojennych. Czy wspomnienia
powrócą? Czy Greta przypomni sobie wszystko a może tylko niektóre wydarzenia?
Autor porusza bardzo
trudną kwestię w tej lekturze. Chodzi o II wojnę światową. Poruszone jest również
problematyka moralności. Czy dziecko jest odpowiedzialne za czyny swoich
rodziców? W tym przypadku ojca. Czy to dziecko ma obwiniać siebie za to kim był
ojciec? Bohaterowie noszą znamię prawdziwej i okropnej historii. Dodatkowo
grzechy, zarówno swoje, jak i cudze. Nie ma tu patetyzmu.
Ciekawym zabiegiem jaki
zastosował autor jest narracja, która prowadzona jest z perspektywy dwóch osób.
Jedną narratorką jest Greta. Pod koniec swojego życia prowadzi rozrachunek sama
z sobą. Chce pozbyć się w pewien sposób wstydu, żalu, które popełniał jej
ojciec. Drugą narratorką jest dziewczynka o imieniu Ania. W czasie wojny była
rówieśnicą Grety. Wspomnienia Ani rozpoczynają się od momentu, gdy Niemcy wyprowadzają
ją z domu. Dziewczynka wraz z matką trafia do obozu koncentracyjnego, a
następnie do domu głównej bohaterki jako służące. Zabieg zastosowania dwóch
narracji pozwala czytelnikowi spojrzeć na sprawę z dwóch stron. Możemy spojrzeć
na wszystko z innej strony.
Jest to książka
napisana fenomenalnie. Lektura, którą trudno odłożyć. Nie ma problemu z
przeskokiem pomiędzy jedną narracją, a drugą. Choć tematyka nie należy do
prostych, lekturę czyta się bardzo szybko. Wciągnięty w życie Grety oraz Anny
chce jak najszybciej dotrzeć do końca lektury, który jest zaskakujący. Książka
daje również nam wiele do przemyślenia. Czy fatycznie istnieje jeszcze gen zła?
Czy córki / synowie nazistów mają takie same wyrzuty sumienia jak Greta? To
ostatnie pytanie zostanie zapewne bez odpowiedzi…
Lekturę warto
przeczytać, daje czytelnikowi wiele do przemyślenia i pozostaje na długo w
pamięci.
Tytuł: Córka nazisty
Autor: Max Czornyj
Wydawnictwo: Filia
Rok wydania: 2020
Liczba stron: 352